Zapytanie nr 1217 do ministra aktywów państwowych, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, ministra środowiska w sprawie zachowania zabytkowego wiaduktu kolejowego nad Jeziorem Pilchowickim
Szanowni Państwo!
Z ogromnym zaniepokojeniem przyjęłam do wiadomości informację o planach wysadzenia zabytkowego wiaduktu kolejowego nad Jeziorem Pilchowickim, na linii kolejowej nr 283 Jelenia Góra – Wleń – Lwówek Śląski – Nowogrodziec – Zebrzydowa.
Istnienie przedmiotowego wiaduktu warunkuje przywrócenie do użytkowania linii kolejowej, łączącej najbardziej wykluczone komunikacyjnie gminy Dolnego Śląska, tj. gminy Wleń, Lwówek Śląski, Nowogrodziec. Według posiadanych przeze mnie informacji rewitalizacja tej linii i przywrócenie kursowania pociągów byłoby możliwe w ciągu około 2 lat. Wspomniane gminy uzyskałyby tym samym możliwość rozwoju sektora turystycznego, a także zapewniły mieszkańcom dogodne warunki dojazdu do pracy, szkoły czy placówek leczniczych. Na dzień dzisiejszy możliwości przemieszczania się są znacznie ograniczone. Większość mieszkańców gmin, w których dawniej prężnie działała linia kolejowa zapewniająca dostęp do większych ośrodków, została pozbawiona możliwości korzystania z transportu zbiorowego, co z kolei przełożyło się na trudności w znalezieniu zatrudnienia poza miejscem zamieszkania. W konsekwencji gminy te są jednymi z najszybciej wyludniających się obszarów Polski.
Zaznaczyć należy, że gminy Wleń oraz Lwówek Śląski są położone na terenie górzystym i nie ma możliwości poszerzenia już istniejącej infrastruktury drogowej. Drogi tam są kręte, biegną przez już zabudowane wioski o charakterze łańcuchowym, w większości przy korycie rzeki Bóbr. Kolej, z wyremontowanym torowiskiem, jest jedyną szansą na szybki i wygodny transport publiczny.
Przywrócenie trasy jest jedyną szansą na odbudowę turystycznego potencjału Wlenia. Ta mała miejscowość jest jedną z najstarszych miejscowości w tej części Europy. Miasto przed wojną było ważnym ośrodkiem uzdrowiskowym. Górujący nad nowo odrestaurowaną starówką zamek Lenno jest jednym z najważniejszych zamków śląskich. W miejscowości znajduje się również zespół pałacowy oraz Ośrodek Rehabilitacyjno-Opiekuńczy Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety będący jednym z ważniejszych ośrodków o charakterze uzdrowiskowym w rejonie Jeleniej Góry.
W miejscowości Nielestno (stacja kolejowa Pilchowice-Nielestno) znajduje się duży Dom Pomocy Społecznej. Trasa stanowi gratkę dla miłośników kolei i jest uważana za jedną z najpiękniejszych w Polsce. Przedmiotowy wiadukt należy do najwyższych mostów kolejowych w kraju. Uwagę zwraca zastosowana tu kratownica dolna. Ciekawy jest także z innego powodu – zamiast na tradycyjnych przyczółkach wspiera się na dwóch kamienno-betonowych, odległych od siebie o 85 m, filarach. Ma 135 m długości i wznosi się ok. 40 m nad dnem doliny. Całość stanowi zabytek techniki komponujący się z okalającym most sztucznym Jeziorem Pilchowickim. Trasa ponadto jest częścią trasy Jelenia Góra – Żagań. Odcinek Żagań – Zebrzydowa jest przygotowany do szerokiej modernizacji, aby dostosować go do potrzeb wojsk amerykańskich stacjonujących w Świętoszowie. Przywrócenie trasy na linii Zebrzydowa – Jelenia Góra przyciągnęłoby do Kotliny Jeleniogórskiej stacjonujących w Polsce żołnierzy sił międzynarodowych wraz z rodzinami. Obecnie mamy ogromny problem w regionie, jak zagospodarować czas wolny stacjonujących u nas wojsk. Żołnierze, pozbawieni oferty turystycznej, wybierają na weekend Berlin, Wiedeń czy Kraków. Linia kolejowa, z okazałym mostem kolejowym, z którego rozciąga się przepiękny widok na Karkonosze i Jezioro Pilchowickie, pozwoliłaby na przyciągnięcie ich do najlepszych atrakcji naszego regionu.
Według doniesień prasowych zabytkowy wiadukt miałby być wysadzony podczas kręcenia nowej hollywoodzkiej superprodukcji „Mission Impossible”. Plany te całkowicie niweczą perspektywy podniesienia się tego regionu z jakże dla niego trudnej transformacji ustrojowej i gospodarczej. Obecnie prowadzona jest procedura przejęcia trasy przez Dolnośląski Urząd Wojewódzki. Z moich informacji wynika, że procedura ta dobiega końca. Dlatego też podejmowanie działań szkodzących, mających na celu pogorszenie stanu technicznego mostu przez dotychczasowego właściciela, tj. PKP SA, jest dla mnie całkowicie niezrozumiałe. Właściciel będący spółką Skarbu Państwa jest zobowiązany działać na rzecz rozwoju infrastruktury kolejowej i zapewnić rozwój systemu kolejowego w Polsce. Zamiast tego mamy do czynienia z dewastacją infrastruktury kolejowej w naszym regionie oraz brakiem woli przekazania tejże samorządom. To jest moim zdaniem działanie skandaliczne, działanie na szkodę Polek i Polaków.
Teren Jeziora Pilchowickiego to tereny Natura 2000. Linia znajduje się również w Parku Krajobrazowym Doliny Bobru. Jest oczywiste, że wysadzenie wiaduktu (wraz z pociągiem) spowoduje zanieczyszczenie wód tego zbiornika, a hałas stanowić będzie zagrożenie dla okolicznej fauny. Na dzień dzisiejszy nie mamy też informacji, jak tak potężny wybuch wpłynie na żyjące w rezerwacie zwierzęta ani co stanie się z elementami konstrukcji i czy teren będzie oczyszczony ze szkodliwych czynników powstałych w trakcie detonacji.
Dlatego wzywam do objęcia tego wiaduktu pełną ochroną konserwatorską, zarzucenia tych niepoważnych planów, przekazania przez PKP Polskie Linie Kolejowe SA przedmiotowej linii kolejowej w całości w zarząd województwa dolnośląskiego oraz zapewnienia przez rząd RP środków finansowych na jej rewitalizację. Mieszkanki i mieszkańcy tego rejonu zasługują na przywrócenie ruchu kolejowego, a nie jednorazowe „fajerwerki”.
W związku z powyższym chciałabym uzyskać odpowiedzi na następujące pytania:
- Jakie kroki zostały podjęte, aby zapobiec zniszczeniu mostu w Pilchowicach?
- Czy most zostanie objęty pełną ochroną konserwatorską? Jeśli tak, to kiedy to nastąpi?
- Czy istnieją plany ponownego uruchomienia trasy Jelenia Góra – Zebrzydowa przez Pilchowice? Jeśli tak, to kiedy to nastąpi?
- Czy zostaną przeznaczone środki finansowe na rewitalizację mostu? Jeśli tak, to w jakiej wysokości?
- Czy planowane jest wysadzenie na potrzeby zdjęć filmowych?
- Czy prawdą jest, że most ma zostać odtworzony po wybuchu, a jeśli tak, to kiedy dokładnie, przez kogo oraz jaki jest koszt takiego odtworzenia?
Z poważaniem,
Małgorzata Tracz
Paweł Kuźniar (Jojo_1, Jojo), CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons